Ánh trăng trong tranh sơn mài của họa sĩ Nhật Bản

Họa sĩ giới thiệu mười tác phẩm trong triển lãm Trăng, diễn ra ngày 8/9-1/10, dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản.

Các tác phẩm mô tả mặt trăng theo các giai đoạn, theo mùa, thời tiết, thời gian trong ngày. Saeko Ando nói khi sống ở Hội An, cô thường ngắm nhìn trăng, mỗi lần lại thấy một màu sắc cùng nguồn năng lượng khác nhau, tạo cảm hứng để cô vẽ. Saeko Ando sử dụng nhiều lớp sơn với loạt màu sắc, họa tiết khác nhau như vàng, bạc, vỏ trứng, vỏ trai... và mài để các lớp bên dưới lộ lên bề mặt.

Mười bức tranh được trưng bày cùng những bài thơ waka (thơ cổ điển của Nhật Bản), do Saeko Ando chọn. Họa sĩ hy vọng những bức tranh của mình có thể gợi lên cảm giác mới mẻ. Cô nói: "Tranh là thơ nhưng cần được chiêm ngưỡng hơn là cảm thụ, thơ là tranh nhưng cần được cảm thụ hơn là chiêm ngưỡng".

Một trong số đó là bức Vọng nguyệt, được làm từ sơn ta, bột màu, vỏ trai, lá vàng, lá bạc, nhũ bạc, bột gỗ, đất phù sa, vải xô, gỗ. Ando Saeko chọn bài thơ của tác giả Fujiwara no Michinaga để minh họa cho bức tranh, với những lời thơ: "Nếu thế giới này/ cho mỗi mình ta/ khác nào như thể/ ánh trăng rằm tròn/ chẳng khuyết bao giờ".

Vân Nhi (20 tuổi) - hiện theo học ngành Mỹ thuật - nói ấn tượng với không gian yên bình của triển lãm. Đồng thời khán giả được hiểu hơn về nghệ thuật sơn mài, thông qua những bức tranh của tác giả.

Saeko Ando đến Việt Nam năm 1995, dành gần ba thập niên cho sự nghiệp nghệ thuật sơn mài và nghề sơn truyền thống của Việt Nam. Cô được biết đến là một nghệ sĩ đương đại sử dụng sơn ta - sơn tự nhiên Việt Nam, kết hợp kỹ thuật sơn mài Việt, đồng thời là nhà nghiên cứu lĩnh vực này.

Các tác phẩm của Saeko Ando thường có chủ đề gần gũi với cuộc sống. Nghệ sĩ thường lựa chọn các con vật để thể hiện ý đồ của mình. Cô tận dụng tối đa đặc tính riêng biệt của sơn ta trong sáng tạo nghệ thuật, cụ thể là độ trong suốt đặc trưng, tạo nên màu sắc sống động hơn so với việc trộn cùng bột màu. Theo thời gian, màu sắc trong tranh sơn ta sẽ càng tươi sáng, đạt giá trị nghệ thuật cao.

Họa sĩ khẳng định chưa từng học sơn mài ở Nhật Bản mà dựa trên những kỹ năng được các bậc thầy sơn mài Việt Nam như Trịnh Tuân, Doãn Chí Trung truyền dạy. "Tôi may mắn có những người thầy giỏi truyền nghề", cô cho hay.

Saeko Ando sinh năm 1968 tại Nhật Bản, hiện sống ở Việt Nam, là hội viên Hội Mỹ thuật Hà Nội. Ngoài triển lãm Trăng, cô còn sáng tác hình ảnh chủ đạo cho vở ca kịch Công nữ Ario, công diễn tại Nhà hát Lớn Hà Nội vào ngày 22-24/9, tại Tokyo ngày 4/11.

Phương Linh