Ngày 10/9, BSCKII Cao Thị Ánh Tuyết, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention deficit Hyperactivity Disorder - ADHD) là một rối loạn phát triển ở trẻ em, đặc trưng bởi sự phát triển không phù hợp ở ba lĩnh vực: giảm chú ý, tăng hoạt động và xung động.
Triệu chứng lâm sàng của ADHD vô cùng đa dạng. Trẻ giảm chú ý thường khó kiên trì trong hoạt động, đặc biệt nếu không hứng thú, tẻ nhạt, hoạt động tĩnh hoặc bị bắt buộc làm. Bé không làm trọn vẹn bài tập, công việc nhà hoặc nhiệm vụ được giao. Trẻ né tránh hoặc không thích những việc đòi hỏi sự duy trì chú ý, ví dụ như cần tính kiên nhẫn, nỗ lực tư duy, tính thử thách hay kỹ năng tổ chức.
Trẻ dễ bị xao nhãng giác quan và vận động như không thể kiềm chế phản ứng với kích thích, không thể kiểm soát việc phân chia sự chú ý. Đồng thời, trẻ gặp khó khăn trong tổ chức như làm mất, thất lạc những đồ dùng cần thiết, bài về nhà, sách bút. Khó sắp xếp thứ tự ưu tiên cho những hoạt động theo tầm quan trọng hoặc các mục tiêu.
Trường hợp bị tăng động, trẻ hoạt động, vận động quá mức như liên tục di chuyển, luôn cựa quậy, bồn chồn, khó ngồi yên một chỗ. Trẻ cũng nói quá mức, nói nhiều, nói liên tục, dài dòng, lan man, thường nói to, ít thay đổi ngữ điệu phù hợp, buột miệng các câu trả lời, ngắt lời người khác.
Mắc bệnh này, trẻ kém kiểm soát vận động như khó khăn tham gia vào hoạt động tĩnh, thường cẩu thả, lộn xộn. Bé kém trong việc lập ranh giới tiếp xúc cơ thể, gây ra những đụng chạm không phù hợp, hành vi xâm phạm, thô bạo, vụng về, làm hỏng đồ chơi, làm đau người khác không cố ý.
Trẻ bị tăng động giảm chú ý. Ảnh: Amino Science
Có nhiều nguyên nhân sinh bệnh, theo bác sĩ Tuyết. Đây là bệnh liên quan yếu tố gene và di truyền. Trẻ mắc ADHD, anh chị em của trẻ có 32% nguy cơ mắc bệnh. Cha hoặc mẹ mắc ADHD, nguy cơ con bị bệnh 57%. Trẻ sinh đôi đồng hợp tử, nguy cơ 81%.
Các yếu tố khác bao gồm cân nặng sau sinh thấp, mẹ mang thai uống rượu hoặc hút thuốc, suy dinh dưỡng, nhiễm độc, nhiễm chì. Trẻ bị tổn thương hệ thần kinh trung ương như nhiễm khuẩn, chấn thương, tổn thương não trong khi sinh, tổn thương do giảm oxy não, động kinh, cũng có thể mắc ADHD.
Một số trường hợp liên quan vấn đề thần kinh như giảm thể tích thể vân (nơi tập trung nhiều receptor dopamine), giảm hoạt động chuyển hóa, lưu lượng máu não tới vỏ não trán trước. Ngoài ra, người dùng các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, noradrenalin, cũng có thể mắc bệnh này.
Trẻ bị tăng động giảm chú ý được điều trị bằng thuốc, liệu pháp tâm lý hoặc kết hợp cả hai phương pháp, mục đích giảm nhẹ các triệu chứng và sự ảnh hưởng của chúng đến cuộc sống hàng ngày.
Lê Nga