Thăng trầm
Tính đến ngày 13-9, đã có 15 phim Việt ra mắt trong năm 2023, khoảng 1/3 trong số đó có doanh thu thấp và thua lỗ nặng. Nhưng nếu so sánh với thị trường phim năm 2022 và các năm trước đây, thì phim Việt 2023 vẫn có những tín hiệu tích cực: số phim từ hòa đến thắng về doanh thu chiếm hơn 50%, một số phim độc lập, nghệ thuật khi ra mắt như Những đứa trẻ trong sương, Bên trong vỏ kén vàng… dù không bùng nổ nhưng doanh số bán vé cũng vượt kỳ vọng.
Chia sẻ về thực trạng phim Việt hiện nay, đạo diễn Victor Vũ nhận định: “Trong khi nhiều thị trường điện ảnh tiếp tục gặp khó khăn sau đại dịch thì Việt Nam đã đạt đỉnh cao kỷ lục về doanh thu phòng vé. Điều thú vị nhất là phần lớn doanh thu đều đến từ phim nội địa. Nhu cầu của khán giả về phim Việt ngày càng tăng”.
Cũng theo một thống kê, chỉ sau khoảng 2 thập niên từ khi phim điện ảnh tư nhân bắt đầu bùng nổ, doanh thu phòng vé Việt có mức tăng trưởng trung bình 10% mỗi năm, tính từ thời điểm giữa những năm 2010.
Một trong những điểm đáng chú ý về mặt doanh thu của thị trường trong năm 2023 đó là sự biến động lớn. Sau khi đạt đỉnh từ đầu đến khoảng giữa năm, thị trường chạm đáy trong 3 tháng tiếp theo, khi mùa hè gần như vắng bóng hoàn toàn phim Việt. 2023 được dự đoán cũng là năm số lượng phim ra rạp thấp nhất trong vài năm trở lại đây. Tính đến hiện tại, theo lịch phát hành đã được công bố, chỉ có tổng số chưa đầy 30 phim sẽ ra mắt trong năm nay. Biên độ dao động về doanh thu giữa các phim cũng ngày càng được nới rộng hơn.
Đơn cử Nhà bà Nữ có doanh thu lên đến 475 tỷ đồng, trong khi Fanti doanh thu chưa đến 2 tỷ đồng, hay Chạm vào hạnh phúc cũng chỉ đạt hơn 2 tỷ đồng. Dĩ nhiên, mọi sự so sánh đều là khập khiễng, nhưng nhìn vào những con số để thấy sự thành - bại của phim Việt trong năm 2023 không nằm ngoài quy luật chung.
Với điện ảnh thế giới, cũng có những bộ phim thật sự bùng nổ, đạt doanh thu hàng tỷ USD, nhưng cũng có những thất bại thảm hại. Đặc biệt, rất nhiều bộ phim bom tấn kinh phí sản xuất lên đến hàng trăm triệu USD cũng lỗ vốn nặng.
Chờ lội ngược dòng
4 tháng cuối năm, dự kiến có thêm 10 phim Việt sẽ ra mắt với sự đa dạng cả về thể loại, đề tài, có cả những thể nghiệm mới mẻ. Có phim của những đạo diễn trẻ (Giao lộ 8675, Chiếm đoạt, Live: Phát trực tiếp) và sự trở lại của những tên tuổi đạo diễn, nhà sản xuất rất được chờ đợi.
Hiện nay, sự chú ý đang đổ dồn về 2 tác phẩm được kỳ vọng sẽ “giải cứu” thị trường điện ảnh là Đất rừng phương Nam (đạo diễn Nguyễn Quang Dũng) và Người vợ cuối cùng (đạo diễn Victor Vũ).
“Với thế hệ khán giả trẻ, các bạn sẽ tìm thấy ở Đất rừng phương Nam những khám phá về văn hóa thông qua cuộc phiêu lưu của các bạn nhỏ. Trong đó các em sẽ gặp người tốt kẻ xấu, vượt qua những thử thách để rồi trở nên độc lập và trưởng thành hơn”, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng hứa hẹn.
Bộ phim được hé lộ kinh phí sản xuất vượt mốc 40 tỷ đồng này đồng thời vừa chịu áp lực, vừa thừa hưởng những lợi thế từ thành công của bản phim truyền hình cùng tên. Phim dự kiến khởi chiếu từ ngày 20-10.
Người vợ cuối cùng (khởi chiếu 3-11) đánh dấu lần đầu hợp tác giữa Victor Vũ với nữ diễn viên đang được yêu thích bậc nhất Kaity Nguyễn, cùng các gương mặt quen thuộc: Thuận Nguyễn, NSƯT Quang Thắng, NSƯT Kim Oanh… Đặc biệt, đã khá lâu điện ảnh Việt mới có một bộ phim bối cảnh xưa (thế kỷ 19) với những hình ảnh đầu tiên được hé lộ qua sự chỉn chu ở bối cảnh, phục trang, đạo cụ… mang chất liệu văn hóa Việt truyền thống đậm nét.
Ẩn số chờ đợi khác là Người mặt trời (Timothy Linh Bùi) với câu chuyện về ma cà rồng sẽ có những biến tấu để phù hợp với Việt Nam. 5 năm sau thành công của Em chưa 18, sự trở lại của bộ đôi đạo diễn - biên kịch: Lê Thanh Sơn và Trần Khánh Hoàng trong Móng vuốt hay dự án kinh dị Tết ở làng địa ngục (Trần Hữu Tấn)… cũng có những yếu tố để thu hút khán giả.
Ông Lê Hoàng Minh, đại diện cụm rạp BHD Star, cho biết, rất khó để dự đoán tình hình doanh thu phim Việt trong những tháng cuối năm. “Ai cũng thấy dịp lễ 2-9 vừa qua, Kẻ ẩn danh chưa có doanh thu tốt như kỳ vọng. Ngay cả mùa phim hè, các bom tấn nước ngoài cũng không thành công. Phim Việt chắc chắn bị ảnh hưởng bởi những khó khăn về kinh tế, thói quen lựa chọn ra rạp xem phim của khán giả cũng thay đổi. Ở khía cạnh kinh doanh, chúng tôi dù vẫn nuôi hy vọng, nhưng không quá tự tin. Chúng tôi chỉ mong khán giả sẽ vẫn ủng hộ phim Việt, dù để đạt doanh thu khủng là rất khó”.
VĂN TUẤN