Triều Tiên ngày 10/9 tổ chức lễ tiễn với các nghi thức trọng thể tại ga đường sắt Bình Nhưỡng, khi lãnh đạo Kim Jong-un lên đoàn tàu bọc thép màu xanh tới thăm Nga theo lời mời của Tổng thống Vladimir Putin.
Hình ảnh do hãng thông tấn Triều Tiên KCNA công bố cho thấy ông Kim Jong-un cùng các quan chức tháp tùng vẫy tay chào tại cửa toa tàu có vách bằng thép dày. Một ngày sau, truyền thông nhà nước Nga xác nhận đoàn tàu đã tiến vào vùng Primorsky thuộc vùng Viễn Đông Nga, cách Bình Nhưỡng hơn 650 km, đồng nghĩa đoàn tàu này chỉ di chuyển với tốc độ trên dưới 30 km/h.
Theo Reuters, đoàn tàu chở ông Kim có tốc độ tương đối chậm nhưng được bọc thép, sở hữu nội thất sang trọng và là phương thức di chuyển mà các lãnh đạo Triều Tiên ưa dùng suốt nhiều thập kỷ.
Ông Kim Jong-un vẫy tay trên chuyến tàu rời Bình Nhưỡng để thăm Nga hôm 10/9. Ảnh: Reuters
Rất ít người từng được đặt chân lên chuyến tàu này. Tuy nhiên, những bức ảnh từ truyền thông nhà nước Triều Tiên, lời kể của khách du lịch và báo cáo từ các cơ quan tình báo Hàn Quốc và Mỹ đều cho thấy nó khá đặc biệt.
Các toa tàu được sơn màu xanh lá cây và vàng đặc trưng. Một số hình ảnh bên trong cho thấy nội thất màu trắng bóng, có bàn dài để họp và TV màn hình phẳng. Một số căn phòng có ghế bành bọc da màu đỏ.
Một trong những tài liệu chi tiết nhất về hành trình trên chuyến tàu chở lãnh đạo Triều Tiên đến từ quan chức Nga Konstantin Pulikovsky, người đã kể lại chuyến đi xuyên vùng Viễn Đông với cố lãnh đạo Kim Jong-il trong cuốn sách có tên "Orient Express".
Ông Kim Jong-un duyệt đội danh dự trước khi lên tàu tới dự hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai ở Hà Nội năm 2019. Video: Reuters
Theo cuốn sách của Pulikovsky, thực đơn trên chuyến tàu được đánh giá là khá cao cấp và đa dạng. "Có thể đặt bất kỳ món ăn nào của ẩm thực Nga, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản hay Pháp", Pulikovsky viết, thêm rằng đoàn tàu còn có cả tôm hùm sống và rượu vang.
Một bài báo năm 2009 của báo Chosun Ilbo trích dẫn các báo cáo tình báo Hàn Quốc cho biết đoàn tàu có tổng cộng 90 toa. Một số có thể được thiết kế để chở xe hơi. Georgy Toloraya, nhà ngoại giao Nga từng đi cùng ông Kim Jong-Il vào năm 2001, kể rằng có hai chiếc xe Mercedes bọc thép được chở trên tàu trong chuyến đi của ông.
Đoàn tàu bọc thép chở ông Kim Jong-un di chuyển chậm gần biên giới Nga - Triều. Video: RT
Để so sánh, tàu Amtrak Acela tiêu chuẩn của Mỹ chỉ có 9 toa. Tuy nhiên, tàu Mỹ di chuyển nhanh hơn nhiều, với tốc độ tối đa lên tới 240 km/h.
Theo Ahn Byung-min, chuyên gia về vận tải Triều Tiên, vì hệ thống đường sắt của nước này khá cũ kỹ nên các chuyến tàu chỉ có thể di chuyển với tốc độ 40 km/h.
Tàu bọc thép chở lãnh đạo Triều Tiên di chuyển thậm chí còn chậm hơn, bởi trọng lượng của nó quá lớn do phải lắp đặt thêm những tấm giáp nặng trên thân tàu.
Nhà ngoại giao Toloraya cho biết khi các kỹ thuật viên Nga kiểm tra đoàn tàu của cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-Il năm 2001, họ đã phát hiện có những tấm thép dày được bọc bên dưới hai toa tàu chính. Những toa tàu này được sản xuất ở Liên Xô, nhưng đã được sửa đổi rất nhiều.
Theo Drive, đội tàu đặc biệt chở lãnh đạo Triều Tiên thường gồm ba đoàn tàu. Đoàn tàu đầu tiên chở theo khoảng 100 sĩ quan an ninh di chuyển phía trước, có nhiệm vụ kiểm tra, rà soát các nhà ga để phát hiện bom mìn và những mối đe dọa khác, cũng như xem xét mức độ an toàn của đường ray.
Ông Kim Jong-un nói chuyện với các quan chức Trung Quốc trên chuyến tàu từ nước này trở về Triều Tiên hồi năm 2019. Ảnh: KCNA
Đoàn tàu thứ hai thường chở lãnh đạo Triều Tiên, di chuyển sau đoàn tiền trạm từ 20 phút tới một giờ để đảm bảo an toàn. Đoàn tàu này được trang bị các hệ thống thông tin liên lạc hiện đại, có toa riêng cho lãnh đạo với nội thất tiện nghi, cùng những toa khác cho đội ngũ trợ lý, quan chức và lực lượng cận vệ.
Toa tàu thứ ba chở đội ngũ an ninh, thành viên trong đoàn tùy tùng và các thiết bị liên lạc, lương thực thực phẩm, nhu yếu phẩm cũng như hàng hóa quá khổ. Hai chuyên xa bọc thép được mang theo trong đoàn tàu này để đưa lãnh đạo Triều Tiên rời khỏi tàu khi đến đích.
Ngay cả với đoàn tùy tùng hùng hậu như vậy, di chuyển bằng tàu hỏa được cho là vẫn kín đáo và bí mật hơn so với máy bay, vốn có thể bị phát hiện bằng dữ liệu theo dõi chuyến bay hoặc radar. Nhiều chuyến đi gần đây của ông Kim chỉ được công bố thông tin sau khi kết thúc hành trình.
"Dù tốc độ chậm, tàu hỏa vẫn an toàn và thoải mái hơn bất cứ phương tiện nào khác đối với một lãnh đạo Triều Tiên", Ahn nhận xét.
Vũ Hoàng (Theo Reuters, Washington Post, Drive)