Người lao động và đại diện các đơn vị sử dụng lao động làm thủ tục BHXH. Ảnh: VĂN PHÚC
Chiều 18-9, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết, đơn vị này vừa ban hành Công văn số 2853 gửi Bộ LĐTB-XH, Bộ Y tế và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Công văn cho biết, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã tăng cường chỉ đạo ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT). Nhiều hành vi đã được phát hiện và xử lý kịp thời; nhiều nội dung vướng mắc đã được BHXH Việt Nam giải quyết hoặc tổng hợp, báo cáo, đề xuất các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Tuy nhiên, gần đây, cơ quan BHXH và cơ quan chức năng liên quan vẫn phát hiện, xử lý một số vụ việc vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT ở một số địa phương.
Trong đó, có tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ ốm đau, thai sản để trục lợi Quỹ BHXH thông qua việc sử dụng giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH giả hoặc được các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp không đúng quy định để thanh toán chế độ BHXH.
Qua đó, cơ sở khám chữa bệnh cũng trục lợi Quỹ BHYT bằng việc quyết toán công khám, tiền thuốc, dịch vụ kỹ thuật... từ thẻ BHYT của người mua giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Điển hình như vụ tại Phòng khám Đa khoa tư nhân ở Đồng Nai (đã khởi tố); tại Trạm y tế phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam (Công an tỉnh Hà Nam đang xác minh)...
Ngoài ra, người sử dụng lao động còn trục lợi bằng cách đề nghị giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe cho người lao động đang trong thời gian đi làm hưởng lương, nghỉ phép, nghỉ không lương, nghỉ việc riêng, điều trị tai nạn lao động; hoặc, người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận với nhau chỉ đóng 6 tháng BHXH hoặc tăng mức đóng BHXH cao bất thường trong thời gian 6 tháng trước khi sinh con để hưởng trợ cấp thai sản...
Tình trạng lạm dụng, trục lợi Quỹ BHYT cũng đang xảy ra. Nhân viên cơ sở y tế sử dụng thẻ BHYT của người nhà hoặc lấy mã thẻ của người bệnh BHYT đã đến khám trước đó để lập hồ sơ chứng từ đề nghị thanh toán chi phí; móc nối với “cò” lập hồ sơ bệnh án khống cho người tham gia bảo hiểm nhân thọ để vừa trục lợi bảo hiểm nhân thọ, vừa trục lợi BHYT (như vụ xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Thái An, Bệnh viện Trường ĐH Y khoa Vinh, Nghệ An).
Do thẩm quyền có hạn, khi phát hiện các hành vi trục lợi nêu trên, cơ quan BHXH mới chỉ dừng lại ở hướng xử lý là thu hồi hoặc kiến nghị các cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết. Do đó, các biện pháp chỉ mang tính chất tình thế, chưa thực sự có công cụ mạnh để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn và răn đe các tổ chức, cá nhân có hành vi lạm dụng, trục lợi.
Trong công văn, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ LĐTB-XH tăng cường công tác thanh tra các đơn vị chậm đóng BHXH, BHTN, BHYT; ngăn chặn tình trạng người hưởng BHTN không đúng quy định và thu hồi số tiền hưởng về Quỹ BHTN. Bộ Y tế tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác khám chữa bệnh bằng BHYT và thanh toán chi phí khám chữa bệnh bằng BHYT; xử lý kịp thời các hành vi gian lận BHYT của cơ sở khám chữa bệnh và người bệnh…
VĂN PHÚC