Khối Trung Phi đình chỉ tư cách thành viên Gabon

Quyết định được Cộng đồng Kinh tế Các quốc gia Trung Phi (ECCAS) đưa ra sau hội nghị của khối tại Guinea Xích đạo ngày 4/9.

"Tất cả những mối đe dọa đến hòa bình, an ninh và ổn định đến bất kỳ thành viên nào của ECCAS, như Gabon, đều gây ra hậu quả cho các quốc gia và cộng đồng của chúng ta", Tổng thống Guinea Xích đạo Teodoro Obiang Nguema Mbasogo phát biểu kết thúc hội nghị. Khối kêu gọi nhanh chóng khôi phục trật tự hiến pháp tại Gabon.

ECCAS có 11 thành viên gồm Angola, Burundi, Cameroon, Cộng hòa Trung Phi, Cộng hòa Congo, Gabon, Guinea Xích đạo, Cộng hòa Dân chủ Congo, Rwanda, Sao Tome và Principe, Chad.

Động thái diễn ra trong bối cảnh tướng đảo chính Gabon Brice Oligui Nguema cùng ngày tuyên thệ nhậm chức tổng thống, cam kết tổ chức "bầu cử tự do và minh bạch" sau thời kỳ chuyển tiếp nhưng không nêu rõ thời gian.

Nguema và các sĩ quan dưới quyền ngày 30/8 tiến hành cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Ali Bongo ngay sau khi ông này được tuyên bố tái đắc cử nhiệm kỳ ba trong cuộc bầu cử tổng thống. Họ cáo buộc cuộc bầu cử "không đáng tin cậy" và tuyên bố hủy bỏ kết quả, giải tán toàn bộ thể chế chính quyền Gabon.

Sự kiện ở Gabon là cuộc đảo chính thứ 8 tại Trung và Tây Phi kể từ năm 2020. Liên minh châu Phi (AU) ngày 31/8 đã đình chỉ tư cách thành viên với Gabon, cấm Libreville tham gia vào các hoạt động, tổ chức thuộc khối cho đến khi trật tự hiến pháp được khôi phục.

Liên minh đối lập Alternance 2023 ngày 31/8 cảm ơn quân đội Gabon vì đã chấm dứt sự nắm giữ quyền lực của ông Bongo. Mike Jocktane, đại diện Alternance 2023, cho rằng các lãnh đạo đảo chính nên hoàn tất kiểm phiếu bởi "kết quả cuối cùng sẽ cho thấy ứng viên đối lập Albert Ondo Ossa chiến thắng".

Jocktane nói phe đối lập sẵn sàng đàm phán với chính quyền quân sự "để tránh tương lai Gabon đen tối hơn". Một nguồn tin từ Alternance 2023 cho biết phe đối lập đã gặp ông Nguema hôm 3/9 nhưng từ chối nêu cụ thể.

Như Tâm (Theo Reuters, Al Mayadeen)