Quân đội Ukraine ngày 27/8 đăng lên Twitter hình ảnh cho thấy các binh sĩ nước này đã thu được phù hiệu của lính Nga thuộc biên chế Trung đoàn Cận vệ Xung kích Đường không 104 và 234 khi chiến đấu tại mặt trận Zaporizhzhia ở miền nam. Đây là hai trung đoàn chủ lực thuộc Sư đoàn Cận vệ Xung kích Đường không số 76, đơn vị dự bị chiến lược của Nga ở chiến trường Ukraine.
"Đây là dấu hiệu cho thấy Nga đã triển khai một số đơn vị của Sư đoàn 76 từ Kreminna tới tăng cường cho khu vực miền nam, nơi Ukraine đã chọc thủng được phòng tuyến đầu tiên của đối phương. Đây được cho là sư đoàn tinh nhuệ nhất của Nga và còn tương đối sung sức", Rob Lee, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại có trụ sở tại Mỹ, cho biết.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington, các đơn vị của Sư đoàn số 76 hồi đầu tuần đã xuất hiện gần làng chiến lược Rabotino tại Zaporizhzhia, nơi lực lượng Ukraine đã chiếm được sau nhiều tuần phản công.
Phù hiệu trung đoàn cận vệ đường không 104 và 234 thuộc Sư đoàn 76 được lính Ukraine thu được. Ảnh: Twitter/DefMon
Được thành lập từ năm 1939, Sư đoàn số 76 đã tham gia vào nhiều trận đánh trong lịch sử và đạt được nhiều chiến công. Theo chuyên gia quân sự David Axe của Forbes, Sư đoàn 76 có ba trung đoàn bộ binh, mỗi trung đoàn có khoảng 1.700 binh sĩ và trang bị nhiều loại thiết giáp hạng nhẹ, cùng một tiểu đoàn xe tăng độc lập.
Sư đoàn số 76 tham chiến tại Ukraine từ những ngày đầu chiến sự, gần đây nhất xuất hiện trong các cuộc giao tranh tại thành phố Kreminna ở tỉnh Lugansk, nơi Nga vẫn duy trì đà tiến công hạn chế.
Việc Nga tung Sư đoàn 76 vào trận dường như là nỗ lực nhằm bịt lỗ hổng tại trục tiến công quan trọng nhất của Ukraine. Kiev gần đây tuyên bố chiếm được hai địa điểm chiến lược là làng Rabotino ở Zaporizhzhia và làng Urozhaynoye ở Donetsk.
Từ hai vị trí này, các lữ đoàn Ukraine đang dồn lực đánh nống xuống miền nam, hướng tới thành phố Melitopol và Mariupol, hai mục tiêu quan trọng trong chiến dịch phản công. Nếu giành được hai thành phố này, Ukraine sẽ cắt đứt tuyến hành lang trên bộ của Nga tới bán đảo Crimea, cũng như có thể mở đường ra biển Azov.
Binh sĩ Sư đoàn số 76 trong một buổi huấn luyện năm 2020. Ảnh: BQP Nga
Chuyên gia Axe nhận định kết quả sắp tới trên chiến trường sẽ phụ thuộc vào việc hai bên sử dụng lực lượng dự bị như thế nào. Quân đội Ukraine hồi tháng 8 đã tung Lữ đoàn Xung kích Đường không số 82, lực lượng tinh nhuệ được trang bị khí tài hiện đại của phương Tây, tham chiến tại Zaporizhzhia sau một thời gian ém mình ở hậu phương. Việc triển khai Sư đoàn số 76 được cho là động thái đáp trả của Nga.
"Theo học thuyết quân sự của Nga, Sư đoàn số 76 là một phần của lực lượng dự bị chiến lược, điều cho thấy mức độ quan trọng của động thái này", tài khoản mạng xã hội Tatarigami_UA của một sĩ quan dự bị Ukraine nhận định.
Tatarigami_UA cho rằng việc điều động Sư đoàn số 76 sẽ giúp Nga củng cố năng lực phòng thủ tại miền nam Ukraine nhằm chặn đà tiến của Ukraine, nhưng đồng thời cũng gây "ảnh hưởng nghiêm trọng" tới nguồn lực chiến đấu dự trữ của Moskva.
Theo ISW, Nga đang thiếu hụt lực lượng dự bị và việc dồn lực củng cố khả năng phòng thủ ở một khu vực sẽ khiến lớp phòng thủ ở các nơi khác bị mỏng đi. "Giới chỉ huy Nga sẽ phải quyết định các khu vực nào thuộc diện ưu tiên để triển khai lực lượng cho phù hợp", ISW nhận định.
Vị trí làng Rabotino. Đồ họa: RYV
Chuyên gia Axe cho rằng nếu Ukraine duy trì được đà phản công hiện tại, Nga sẽ phải đối mặt với lựa chọn khó khăn là giữ phòng tuyến ở miền nam hay miền đông, do Moskva không đủ lực để duy trì cả hai mặt trận.
Không chỉ Nga, vấn đề lực lượng cũng là một thách thức với Ukraine. Theo Axe, việc điều động lực lượng dự bị tinh nhuệ như Lữ đoàn số 82 ra chiến trường cũng mang lại nhiều rủi ro cho Kiev.
"Không đơn vị nào có thể chiến đấu liên tục. Khi Lữ đoàn số 82 lui quân về tuyến sau để nghỉ ngơi và sửa chữa khí tài, Ukraine sẽ không còn lữ đoàn nào đủ mạnh để lấp chỗ trống của họ. Cuộc phản công có thể nhanh chóng đánh mất đà tiến", Axe cảnh báo.
Chuyên gia này nhận định nếu Nga giữa được trận địa và vượt qua được giai đoạn sắp tới, Moskva có thể triển khai phản công ngược vào thời điểm lực lượng tinh nhuệ của Ukraine tạm lui về sau, qua đó lấy lại các vùng lãnh thổ mà đối phương giành được.
Phạm Giang (Theo Forbes, Business Insider, Telegraph)