Người Morocco kể khoảnh khắc tháo chạy giữa động đất

"Nhà tôi đột nhiên rung lắc dữ dội, ai cũng hoảng sợ", Mohamed Taqafi, cư dân sống ở Casablanca, thành phố cảng lớn nhất Morocco, kể lại khoảnh khắc trận động đất diễn ra lúc 23h đêm 8/9. "Lúc đầu tôi nghĩ chỉ có nhà mình rung chuyển vì nó đã cũ và yếu, nhưng rồi tôi nghe thấy tiếng mọi người la hét và chạy ra ngoài".

Trận động đất 6,8 độ lúc gần nửa đêm tại vùng Ighil hẻo lánh trên dãy High Atlas, nhưng ảnh hưởng tới 6 tỉnh thành trên toàn Morocco. Rung chấn có thể cảm nhận được ở thủ đô Rabat cách dãy High Atlas 350 km về phía bắc.

Bộ Nội vụ Morocco cho biết đây là trận động đất mạnh nhất thế kỷ ở nước này, khiến ít nhất 632 người chết, 329 người bị thương ở các tỉnh thành al-Haouz, Marrakesh, Ouarzazate, Azilal, Chichaoua và Taroudant.

Thương vong có thể tiếp tục tăng cao, do một số ngôi làng bị ảnh hưởng nặng nề nhất nằm ở khu vực hẻo lánh, khó tiếp cận.

Tại làng Asni gần tâm chấn, phần lớn nhà cửa đã bị phá hủy. "Các ngôi nhà xung quanh biến thành đống đổ nát. Chúng tôi đang nỗ lực giải cứu người mắc kẹt bằng mọi công cụ sẵn có trong làng", cư dân Montasir Itri nói.

Marrakech, thành phố du lịch nổi tiếng nằm cách tâm chấn khoảng 72 km, chịu thiệt hại nặng. Một số tòa nhà trong khu thành cổ, nơi được xếp hạng là Di sản Thế giới UNESCO, đã sụp đổ.

"Tôi đang lái xe thì phải dừng đột ngột khi nhận ra đó là một thảm họa nghiêm trọng, giống như sông vỡ bờ. Tiếng la hét, gào khóc không thể chịu đựng nổi", Fayssal Badour, cư dân Marrakesh, nói.

Brahim Himmi, dân địa phương, nhìn thấy nhiều xe cứu thương ra vào khu phố cổ ở Marrakesh, chuyển nạn nhân tới các bệnh viện. Phần lớn cư dân trong thành phố hoảng sợ chạy ra đường, không dám vào nhà do lo ngại rung chấn.

"Gia đình tôi chạy khỏi nhà sau khi chứng kiến đèn chùm rơi từ trần xuống. Chúng tôi vẫn ở ngoài đường cùng các con, cả nhà đều rất sợ hãi", Houda Hafsi, 43 tuổi, ở Marrakech, cho biết. Gần đó, Dalila Fahem vẫn chưa hoàn hồn, nói rằng "may mà chưa đi ngủ".

Video do camera giám sát ghi lại cho thấy những chấn động đầu tiên xuất hiện lúc 23h13, khi nhiều người dân vẫn ngồi trước thềm nhà hóng mát hoặc đi lại trên đường. Mọi người sau đó tháo chạy trong hoảng loạn, còn nhà cửa bắt đầu sập xuống.

Khi rung chấn dữ dội bắt đầu, Abdelhak El Amrani, 33 tuổi, mô tả cảnh "nhà cửa chuyển động" ngay trước mắt mình.

"Chúng tôi chạy ra đường, nơi có rất nhiều người ở đó, trẻ con kêu khóc, ai cũng sốc và hoảng sợ", anh nhớ lại. "Hạ tầng năng lượng, viễn thông đóng băng trong khoảng 10 phút. Mọi người quyết định 'cố thủ' ở ngoài đường".

Truyền thông Morocco nói đây là trận động đất mạnh nhất lịch sử nước này. Số người thiệt mạng do trận động đất này cũng đã vượt con số 628 người thiệt mạng trong vụ động đất tại thành phố đông bắc Al Hoceima năm 2004, trở thành thảm kịch chết chóc nhất của Morocco.

Tại thủ đô Rabat, nhiều người dân cũng phải rời bỏ nhà, qua đêm trên đường vì lo ngại một trận động đất mạnh hơn. Người dân thị trấn ven biển Imsouane cách tâm chấn 180 km về phía tây cũng chung cảnh tương tự.

Tại thành phố Taroudant ở phía tây, giáo viên Hamid Afkar lập tức rời nhà sau đợt rung chấn đầu tiên "kéo dài khoảng 20 giây". "Rung chấn mạnh khiến cửa đóng mở liên tục. Tôi lao xuống từ tầng hai, sau đó xuất hiện loạt dư chấn khác", ông Afkar nói.

"Tiếng la hét vang khắp nơi khi rung chấn xảy ra", một người ở Essaouira, cách Marrakech 200 km về phía tây, nói. "Mọi người tràn ra quảng trường, quán cà phê, ngủ ngoài đường, trong khi mảnh vỡ từ các ngôi nhà sắp sập liên tục rơi xuống".

Rung chấn lan tới các nước lân cận như Bồ Đào Nha và Algeria, Viện nghiên cứu Biển và Khí quyển Bồ Đào Nha cùng Cơ quan Phòng vệ Dân sự Algeria cho biết.

Morocco có diện tích 446.000 km2, dân số 35 triệu người, có biên giới với Algeria phía đông, đối diện Tây Ban Nha qua eo biển Gibraltar. Quốc gia này thường xuyên hứng chịu động đất do nằm giữa mảng kiến tạo châu Phi và Á- Âu.

Đức Trung (Theo AFP, Reuters, Guardian)