Chiều muộn 25/8, ông Nguyễn Đức Chung được đưa trở lại phòng xét xử, sau quá trình cách ly để đảm bảo việc lấy lời khai của 14 bị cáo còn lại được khách quan.
Tóm tắt lại nội dung những người trả lời trước đó, chủ tọa cho hay, các bị cáo khai trong quá trình trồng cây cho Hà Nội đều được ông Chung chỉ đạo, dù việc trồng cây xanh tuy có phân công cho các phó chủ tịch Hà Nội phụ trách. Việc ông Chung tạm dừng đấu thầu được cho rằng để tạo điều kiện trao việc trồng cây cho Công ty Sinh Thái Xanh của Bùi Văn Mận, người quen của ông Chung.
Riêng bị cáo Mận khai năm 2016 đang trốn nợ trong Đà Lạt bất ngờ được ông Chung gọi ra, cho trồng cây. "Vào dịp Tết âm lịch 2017, các bị cáo thuộc Công ty Cây Xanh Hà Nội và Mận đến nhà, nghe bị cáo chỉ đạo về việc trồng cây", chủ tọa tóm tắt, đồng thời thẩm vấn ông Chung về từng nội dung.
Trong hơn 20 phút trình bày, ông Chung phủ nhận đa số cáo buộc của VKS và lời khai trước đó của các bị cáo.
Trong phần xét hỏi sáng nay, các bị cáo là cựu lãnh đạo Công ty Cây xanh Hà Nội (thuộc UBND Hà Nội) gồm Vũ Kiên Trung (cựu chủ tịch) và Nguyễn Xuân Hanh (cựu tổng giám đốc) nhiều lần khẳng định cùng nhau đến thăm nhà ông Chung các dịp Tết Nguyên đán 2016-2019 để tặng quà. Họ nhận thức đây là phong tục truyền thống bình thường, cảm ơn vì được Chủ tịch giao việc cho công ty.
Tổng số tiền ông Chung nhận từ họ, theo khai báo và kết quả điều tra xác định là 2,6 tỷ đồng.
Trả lời việc này, ông Chung nhanh chóng phủ nhận: "Tôi nghĩ là đến nhà tôi không dễ như thế đâu".
Ông Nguyễn Đức Chung trả lời HĐXX, chiều 25/8.
Bị cáo Mận khai để cảm ơn Chủ tịch Hà Nội đã chi 2,08 tỷ đồng trồng cây cho nhà ông Chung, cho nhà thờ chú ruột và nhà bố mẹ đẻ ông Chung tại Phú Thọ cùng một trường học ở gần đó.
Đối chất lời khai này, ông Chung phủ nhận, cho rằng không biết Công ty Sinh Thái Xanh là của Mận, không tạo điều kiện hay tác động để doanh nghiệp này được trồng cây giá cao cho Hà Nội. Sai phạm, nếu có xảy ra, theo ông Chung, là do các bị cáo khác tự bàn bạc, thông đồng với nhau chứ không liên quan đến mình.
Cựu chủ tịch Hà Nội khai từng được Mận trồng cây nhưng "không có quan hệ nào xa hơn." Khi ông Mận đang trong Đà Lạt, ông Chung gọi điện thoại để được tư vấn việc trồng cây, "chứ không gọi về trồng cây".
"Khi tôi làm chủ tịch, tiếp xúc hàng nghìn công ty, không thể biết công ty nào là công ty của anh Mận. Mãi đến khi bị bắt, cơ quan điều tra nói, tôi mới biết đó là Công ty Sinh Thái Xanh", ông Chung do đó cũng phủ nhận đã chỉ đạo miệng cho nguyên giám đốc Sở Xây dựng phải trao đổi, làm việc với Mận.
Theo cáo trạng, trước năm 2016, công tác trồng mới, thay thế cây xanh ở Hà Nội được thực hiện theo hình thức đấu thầu. Đến tháng 12/2015, khi được bổ nhiệm Chủ tịch UBND Hà Nội, ông Chung đã trực tiếp can thiệp, chỉ đạo việc trồng mới, chăm sóc, cắt tỉa cây xanh. Từ chỉ đạo của ông Chung, toàn thành phố "tạm dừng toàn bộ việc đấu thầu", chuyển sang đặt hàng từng quý.
Nhắc lại về can thiệp này của ông Chung khi vừa nhậm chức Chủ tịch thành phố, chủ tọa hỏi: "Theo bị cáo tại thời điểm đó thì phương thức đặt hàng có trái quy định của pháp luật không?". Ông Chung khẳng định không trái với luật, song thực tế nhà chức trách cáo buộc ngay sau khi đưa ra chủ trương đặt hàng ông Chung lại yêu cầu Sở Xây dựng nghiên cứu, xây dựng tiêu chí đấu thầu mới.
"Nếu chủ trương không trái luật thì tại sao bị cáo chỉ đạo xây dựng tiêu chí đấu thầu mới? Nếu không sai thì tại sao không cứ thế mà làm?", chủ tọa truy vấn. Ông Chung đáp: "Tiêu chí cũ gây ra nhiều thứ quá tốn kém".
Cựu chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung (đứng bục khai báo) và các đồng phạm tại tòa. Ảnh: Danh Lam
HĐXX dẫn chứng, giá cây xanh bị các bị cáo thông đồng khống gấp 2 thậm chí là 10 lần giá gốc, gây thất thoát hơn 34 tỷ đồng. "Bị cáo nhận thức, nếu mình không cho chuyển sang hình thức đặt hàng mà bắt đấu thầu đúng luật thì thiệt hại có xảy ra không?", chủ tọa hỏi.
Cựu chủ tịch Hà Nội cho rằng thời gian qua trên cả nước xảy ra nhiều vụ án, dù đã cho đấu thầu, nhưng vẫn bị nâng khống giá đúng như thế này. "Cá nhân tôi nghĩ hậu quả vụ án xảy ra là do ý thức chủ quan các bị cáo đã bàn bạc", ông Chung tái khẳng định, và từ chối trả lời nhiều nội dung sau đó.
>> Danh sách 15 bị cáo
Đây là vụ án thứ 4 ông Nguyễn Đức Chung bị xử lý. Cựu chủ tịch Hà Nội đang thi hành tổng cộng 12 năm tù tại 3 vụ án: chiếm đoạt tài liệu mật liên quan vụ án Nhật Cường, mua sắm chế phẩm Redoxy-3C và can thiệp đấu thầu tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội.
Phiên tòa dự kiến kéo dài 5 ngày, diễn ra cả cuối tuần.
Thanh Lam