Ngày 10/9, ThS Ngô Thị Thanh Hoa, Khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết ngủ và nghỉ ngơi là những vấn đề liên quan sức khỏe, bệnh tật. Do những thay đổi từ lối sống và áp lực học hành, nhiều trẻ vị thành niên có dấu hiệu rối loạn giấc ngủ. Đơn cử, trẻ khó vào giấc ngủ (lên giường mất nhiều thời gian mới ngủ được); thức giấc nhiều lần trong đêm, khi tỉnh giấc khó ngủ lại được; sáng dậy thấy mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày hay khi đi học ở trường.
Những yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ có thể từ môi trường. Nhiệt độ phòng ngủ nóng quá hoặc lạnh quá, đèn ngủ sáng hoặc âm thanh (ti vi, điện thoại) quá ồn ào, không khí ngột ngạt; phòng ngủ không sạch sẽ, gọn gàng, vị trí giường ngủ không phù hợp.
Thói quen không lành mạnh trước khi đi ngủ như ăn tối quá no hoặc đói bụng, uống đồ uống có chất kích thích như cà phê, trà sữa, trà và một số loại nước giải khát. Xem phim ảnh (phim ma, kinh dị) làm cho trẻ sợ; chơi game gây căng thẳng, mất ngủ.
Ngoài ra, tâm trạng buồn rầu, căng thẳng, lo lắng hay sợ hãi cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ. Thời gian biểu đi ngủ không phù hợp như ngủ trưa lâu, đi nằm quá sớm, thức khuya, dậy trễ, không ngủ vào một giờ nhất định.
Các vấn đề về y khoa, đặc biệt là các vấn đề gây đau, thở khó hoặc nhiễm trùng tiết niệu dẫn đến đi tiểu nhiều lần khiến trẻ mất ngủ.
Vệ sinh giấc ngủ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Ảnh: iStock
Vệ sinh giấc ngủ (sleep hygiene) là xây dựng môi trường và thói quen trước khi đi ngủ, là cơ sở để giấc ngủ chất lượng cao hơn, sức khỏe thể chất và tinh thần tốt hơn.
Cụ thể, cần tập thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày. Dù có bị mất ngủ cũng chỉ nên nằm trên giường với thời gian bằng thời gian ngủ bình thường trước khi bị mất ngủ. Tránh ngủ nhiều ban ngày.
Không sử dụng các chất kích thích, nhất là vào buổi chiều và tối. Hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử trong vòng ít nhất một giờ trước ngủ. Tránh những bữa ăn quá thịnh soạn hay ăn quá no gây khó tiêu gần giờ đi ngủ.
Tập thể dục buổi sáng hoặc buổi chiều đều đặn. Tập thở thư giãn nhẹ nhàng, nghe nhạc "tiếng ồn trắng" trước khi ngủ. Phòng ngủ cần yên tĩnh, thoáng khí, ít ánh sáng, không quá nóng, quá lạnh.
Ghi nhật ký về giấc ngủ, tổng số giờ ngủ trong ngày; số lần thức giấc; thời gian thức giấc; số giờ ngủ trưa; thời gian từ khi lên giường đi ngủ cho đến khi bắt đầu ngủ.
Khi trẻ bị rối loạn giấc ngủ kéo dài sẽ ảnh hưởng tâm sinh lý và sự phát triển, có thể dẫn đến bị những bệnh lý khác, do đó cha mẹ cần đưa con đến các cơ sở y tế để thăm khám, tư vấn, điều trị.
Lê Nga