Năm 1999, Rose 24 tuổi, tốt nghiệp khoa luật Đại học Cambridge, làm luật sư tập sự tại hãng luật ở London. Tại đây, cô gặp Jack, 28 tuổi, luật sư cộng tác cùng công ty. Mối quan hệ của họ bắt đầu vào năm 2002, ngay sau khi Jack được chính thức nhận vào hãng luật. Ở tuổi 31, Jack nổi danh là luật sư giỏi, trở thành "ngôi sao" của giới luật thủ đô.
Năm 2006, Rose được thăng chức trưởng nhóm luật sư cộng tác viên, vì phải chăm bố ốm nặng, cô phải về quê cách London hơn 400 km. Tại đây, Rose cũng nhận được lời mời làm nhân viên chính thức của hãng luật khác nổi tiếng khu vực, nhưng hãng luật ở London khăng khăng giữ cô ở lại. "Chúng tôi thà để cô làm việc từ xa, chứ không thể để mất tài năng như cô", lãnh đạo hãng luật nói.
Sau tám tháng làm việc từ xa, việc nhà ổn định, cô trở lại London, đính hôn với Jack vào ngày đầu tiên của năm mới 2007. Tháng 11 cùng năm, Rose quyết định "dứt áo" với hãng luật tại London để làm pháp chế tại một ngân hàng, song không phải vì đã hết đam mê với nghề.
Vợ chồng Jack và Rose đều muốn có nhiều con, nhận ra nếu cả hai cùng mải miết chạy theo sự nghiệp, điều đó sẽ chẳng thể nào thực hiện được. Theo lời đề nghị của Jack và sự đồng ý của Rose, cô chấp nhận hy sinh triển vọng nghề nghiệp để chuyển sang làm nhân viên pháp chế. Với công việc mới, cô có thời gian đảm nhiệm vai trò người mẹ đảm đang cho chồng toàn tâm, phát triển.
Tỷ lệ ly hôn ở Anh năm 2022 lên tới 42%, dược đánh giá ngày càng tăng cao do tác động của phong trào nữ quyền, từ những năm 1970. Ảnh: Huff Post
Họ kết hôn tháng 5/2008 và đến tháng 10/2009, đã đủ tiền mua căn hộ lộng lẫy ở Tây Nam London trị giá gần 6 triệu bảng. Hai con lần lượt ra đời năm 2010 và 2012. Sau lần đầu nghỉ thai sản, Rose chuyển sang làm nhân viên kinh doanh bán thời gian của ngân hàng, chỉ phải đến công ty 3 ngày mỗi tuần, chính thức "giã từ" cơ duyên với ngành luật. Tháng 12/2016, sau đợt cắt giảm nhân sự, Rose bị ngân hàng cho thôi việc, chính thức mất mọi thu nhập.
Cùng lúc này, cuộc hôn nhân bắt đầu rạn nứt. Jack chuyển khỏi nhà, Rose nộp đơn ly hôn tháng 4/2018. Tòa đưa ra dàn xếp chia sẻ đều việc chăm sóc con, con trai lớn ở với bố, con gái nhỏ ở với mẹ. Đôi bên đều đồng ý, vấn đề khúc mắc duy nhất nằm ở việc phân chia tài sản và chu cấp hôn nhân.
Người vợ cho biết chồng đã ngừng chu cấp vào tháng 2/2018, buộc cô phải sử dụng tiền tiết kiệm để trang trải chi phí của mình và các con. Rose cho rằng mối quan hệ hôn nhân này tạo buộc cô hy sinh sự nghiệp luật sư để chăm sóc các con và tạo điều kiện cho chồng rảnh rang thăng tiến.
Rose khẳng định khả năng kiếm tiền từ sự nghiệp luật sư của cô đã bị tổn hại không thể khắc phục được do những quyết định được đưa ra vì lợi ích của hôn nhân và con cái. "Jack đã đề nghị cô tôi bỏ sự nghiệp để làm nội trợ. Sự nghiệp của anh ấy phải được ưu tiên hàng đầu", Rose cáo buộc.
Rose do đó yêu cầu chồng ngoài việc chia đôi tài sản theo luật, phải đền bù bằng tiền mặt vì cả đã thanh xuân hy sinh sự nghiệp, làm hậu phương cho chồng.
Phiên xét xử đầu tiên ngày 4/4/2019 tại Tòa án Hôn nhân Gia đình ở Kingston không đạt được kết quả nào. Sau 7 tháng thỏa thuận không thành công, vợ chồng này tiếp tục tranh cãi về khoản "đền bù thanh xuân", tại tòa án Công lý Hoàng gia London (cấp phúc thầm).
Rose dẫn chứng đã được hãng luật ở London (chính là nơi chồng cô làm việc) đánh giá "xuất sắc", điều này sẽ mang lại thu nhập của cô tương đương thu nhập của chồng. Còn tại ngân hàng, thu nhập bình quân của cô mỗi năm khoảng 100.000 bảng, bằng 1/30 của chồng. Khi Rose được ngân hàng đề xuất những công việc xứng tầm, chồng cô có một câu cửa miệng: "Em làm ít thôi, chăm con cho tốt là được".
Trong khi đó, Jack phủ nhận cáo buộc của vợ. Anh khẳng định vợ không theo nghề là quyết định cá nhân do cô nhận ra mình không đủ bản lĩnh. Jack cũng đánh giá vợ không "xuất sắc" như cô nói, chưa đủ kiên cường để làm luật sư. "Nhưng nhìn chung cô ấy được đánh giá cao, được yêu mến và làm việc chăm chỉ", Jack nói.
Theo anh, vợ bị trầm cảm sau sinh, thêm một lý do để không thể theo ngành luật. Đó cũng là lý do, mỗi lần vợ muốn nỗ lực kiếm tiền ở vị trí mang tính thử thách cao, anh đều trấn an cô không cần làm nhiều, chỉ cần chăm con vì anh có thể lo cho cả nhà. Jack nói có ý tốt không muốn vợ vất vả, phủ nhận ngăn cản vợ thăng tiến.
Tòa án công lý Hoàng gia London, nơi xét xử vụ ly hôn nổi tiếng năm 2020. Ảnh: Britanica
Rose mời ba người tới làm chứng, trong đó có một quản lý tại hãng luật của chồng, nơi cô từng cộng tác và một quản lý khác của ngân hàng nơi cô làm việc sau đó. Cả hai đều đánh giá Rose rất cao và cho rằng nếu bình đẳng, cô hoàn toàn có khả năng kiếm tiền nhiều như chồng.
Trong khi đó một người bạn thân của cả hai, làm chứng tại tòa rằng Rose là sinh viên hạng nhất của trường luật; cực kỳ chăm chỉ, thông minh và có nghị lực. Người này cho hay chứng kiến Jack nhiều lần nói thẳng muốn vợ nghỉ việc để chăm gia đình. "Có lần anh ấy nói muốn có 10 đứa con và tốt nhất là Rose nên nghỉ việc để sớm bắt đầu sinh nở", người làm chứng trình bày.
Trong phán quyết ngày 25/2/2020 của toà cho thấy, tổng tài sản của vợ chồng Rose là 9,7 triệu bảng Anh, trong đó khoảng 7,2 triệu bảng có tính thanh khoản.
Tòa "không ngạc nhiên" khi biết người chồng là luật sư thành danh, bởi rõ ràng những gì anh ta thể hiện tại tòa là người đàn ông cực kỳ thông minh và có năng lực. "Song anh có phần vô duyên khi nói với tòa rằng không nghĩ vợ đủ xuất sắc để thành luật sư của hãng luật của mình", tòa nêu và nhận định "và việc anh đề cập chứng trầm cảm sau sinh của vợ để cho rằng cô ấy không đủ năng lực thật là hèn hạ".
Theo bản án, người vợ gác sự nghiệp của mình sang một bên vì gia đình, dù cô cho rằng chồng không bắt từ bỏ sự nghiệp nhưng anh ta có tác động vô cùng lớn. Chính bác sĩ gia đình cũng cho biết, Rose là người phụ nữ có nguồn lực cá nhân tuyệt vời nhưng cũng rất mong manh, đặc biệt khi con gái họ gặp vấn đề di truyền sau khi sinh và điều này đã quật ngã cô ấy. Trong khi đó, người chồng "hầu như không biết gì" về những vấn đề vợ gặp phải. Jack nói không ngăn vợ thăng tiến "miễn là chu toàn việc nhà" là lý lẽ không thể chấp nhận được.
Tòa cho rằng có vẻ "bất thường" khi vợ đòi chồng bồi thường cho những hy sinh trong hôn nhân, nhưng đây là trường hợp cần phải làm thế. "Nếu không có cuộc hôn nhân này, cô ấy đã có thể tiếp tục sự nghiệp luật sư của mình và có khả năng kiếm được thu nhập rất cao", bản án nêu.
HĐXX đứng về phía người vợ và phán quyết, ngoài một nửa số tài sản chung hình thành trong hôn nhân, tức 4,85 triệu bảng, Rose còn được nhận thêm số tiền bổ sung, 400.000 bảng do Jack chi trả một lần, là số tiền bồi thường thiệt hại cho những bất lợi mà mối quan hệ này gây ra cho cô.
Vụ ly hôn đình đám không chỉ bởi bản thân các đương sự là những luật sư giỏi, mà còn ở bản án tòa tuyên. Do ở Anh, việc bồi thường cho những "thiệt thòi hôn nhân gây ra" hiếm khi được các tòa án Hôn nhân Gia đình áp dụng. Đây là trường hợp đầu tiên.
* Tên các đương sự được tòa án thay đổi để đảm bảo quyền riêng tư
Hải Thư (Theo Guardian, Birketts, Dailymail, Law Gazette, Bailii)